Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Niepewne narodziny Prosny Kalisz. Kiedy naprawdę powstał najstarszy kaliski klub piłkarski [FOTO]

Mariusz Kurzajczyk
Prosna Kalisz w 1922 roku w Poznaniu
Prosna Kalisz w 1922 roku w Poznaniu Archiwum
Prosna Kalisz obchodzi w tym roku jubileusz 95-lecia, co oznacza, że powstała w 1922 roku. Tymczasem wcześniej nie tylko rozgrywała mecze, ale była zarejestrowana w piłkarskim związku!

Oficjalnie Towarzystwo Sportowe Prosna powstało w kwietniu 1922 roku, zaś w maju zostało zarejestrowane przez starostę kaliskiego. Rok 1922 jest więc przyjmowany jako początek klubu, ale dopiero od... 1947 roku, kiedy hucznie bawiono się z okazji ćwierćwiecza. Przed II wojną światową prośnianie sięgali swoimi korzeniami dalej w przeszłość i na przykład 15-lecie świętowali w 1933 roku, co wskazuje na rok 1918, jako początek ich historii!
W powojennych jubileuszowych wydawnictwach oraz wspomnieniach byłych piłkarzy i działaczy obowiązuje data 1922. Tym niemniej współzałożyciel i pierwszy prezes Prosny Witold Jarnutowski często przypominał, że pod tym szyldem kaliscy piłkarze grali już wcześniej.

„Jeden z pierwszych meczów „na wyjeździe” rozegraliśmy w czerwcu 1917 roku w Sieradzu. Pojechaliśmy tam na zaproszenie Stefana i Franciszka Nawrockich. Drogę powrotną zmuszeni byliśmy jednak odbyć... na piechotę, gdyż gospodarze, jak nam z zażenowaniem oświadczyli, nie mieli pieniędzy na pokrycie kosztów przejazdu. Paradowaliśmy wówczas w białych koszulkach z naszytą literką „P” (Prosna) i białych spodenkach z czerwonymi lampasami” - wspominają Jarnutowski i Saturnin Kinkel w „Ziemi Kaliskiej” z 1972 roku. Z tej relacji wynika, że już w 1917 r. kaliscy piłkarze nie tylko używali nazwy „Prosna”, ale także obowiązujących do dziś biało-czerwonych barw.
Powstaje więc pytanie, dlaczego w takim razie jubileusz 15-lecia świętowano nie w 1932, lecz w 1933 roku? Dziś niełatwo na nie odpowiedzieć. Można się jedynie domyślać, że w 1917 roku działalność Prosny miała charakter konspiracyjny. Przecież w tym samym czasie niemieckie władze okupacyjne nie pozwoliły na reaktywację kaliskiego Towarzystwa Sportowego. Być może w latach 30. uznano, że jako datę oficjalnego rozpoczęcia działalności należy przyjąć 1918 rok, kiedy to Prosna mogła już funkcjonować legalnie. A może faktycznie mecz w Sieradzu odbył się rok później...

W związku od 1921 roku

To nie jednak nie koniec wątpliwości. W kilku różnych źródłach np. w „Przeglądzie Sportowym” z 1921 roku możemy przeczytać, że do Poznańskiego Związku Okręgowego Piłki Nożnej należą kluby z byłego zaboru pruskiego poza Śląskiem i Toruniem oraz z Kalisza. Od razu trzeba wyjaśnić, że w grę nie mógł wchodzić Żydowski Klub Gimnastyczno-Sportowy, bowiem wtedy PZOPN zrzeszał kluby chrześcijańskie. Poza tym w kwietniu 1921 r. w oficjalnym wydawnictwie PZOPN „Dwutygodniku Sportowym” czytamy, że związek działa na terenie województw poznańskiego i pomorskiego oraz miast - Kalisza, Włocławka i Słupcy. Nazwa „Prosna” nie pada, ale do czasu... W sierpniu 1921 roku wspomniany „Dwutygodnik” publikuje po raz pierwszy listę 25 klubów zrzeszonych w PZOPN. Na pozycji 14 znajdujemy „Kalisz: K.S. „Prosna”, kp. Chlastera, Wiejska 6”! Nie trzeba wiele wyobraźni, żeby domyślić się, że ów „Chlastera” to Stanisław Chlastawa, a więc jeden ze współzałożycieli późniejszego TS Prosna. Zresztą przy okazji kolejnej publikacji listy dwa tygodnie później błąd w nazwisku został poprawiony i oficjalnie ogłoszono, że reprezentantem kaliskiej Prosny jest Stanisław Chlastawa. A to oznacza, że Prosna oficjalnie funkcjonowała rok przed swoim powstaniem...

W Nowym Parku z Hakoahem

Ktoś może zapytać, czy rozgrywała oficjalne mecze, a ja odpowiadam - rozgrywała. „Gazeta Kaliska” z 24 lipca 1921 roku zapowiadała, że tegoż dnia w Nowym Parku o godz. 6.30 odbędą się „zawody piłki nożnej między łódzkim klubem „Hakoatz”, a kaliskim klubem sportowym „Prosna”. Wejście mk. 40. Dla uczni i wojskowych marek 20.” Poza oczywistym błędem zecera, bo najbardziej znany żydowski klub w Łodzi nazywał się „Hakoah”, wszystko jest jasne. Niestety, nie udało mi się znaleźć wyniku tej historycznej, bo pierwszej odnotowanej w prasie z udziałem Prosny potyczki. Dlaczego pierwszej i jedynej? Być może dlatego, że w tamtym czasie informacje sportowe nie znajdowały się na czołówkach gazet, a na wiadomości z boisk, wyniki, relacje rzadko znajdowano miejsce. Redaktorów bardziej interesował bal u wioślarzy niż wynik ich rywalizacji... Zachowała się natomiast prasowa relacja z tego samego okresu z meczu rezerw Ostrovii z Prosną, wygranym przez rywali 5:0. Mowa jest o prośniakach w mundurach wojskowych, co może wyjaśnić dlaczego nie rozgrywali meczów w 1920 roku - byli na wojnie!
Fakt, że już na wiosnę 1921 roku prośnianie zarejestrowali klub w związku, a więc byli gotowi do startu w ligowych rozgrywkach, oznacza, że drużyna musiała już funkcjonować wcześniej. Ostatecznie oficjalnie nie zadebiutowała, bowiem PZOPN w ogóle nie przeprowadził w tym roku rozgrywek klasy B. Ale już w kolejnym roku Prosna rozgrywała mecz z meczem, także z czołowymi wówczas ekipami z Łodzi - Turystami i Unionem, a wcześniej z poznańską Zorzą. Spisywała się znakomicie, co oznacza, że zespół nie został powołany ad hoc po rejestracji, ale funkcjonował już wcześniej. Od 1921, 1918, 1917 roku? No właśnie...

Tekst ten ukazał się w tygodniku "Ziemia Kaliska" 8 września 2017 roku.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na kalisz.naszemiasto.pl Nasze Miasto