Statut Kaliski został wydany w 1264 roku przez księcia Bolesława Pobożnego i był swego rodzaju konstytucją gwarantującą ludności żydowskiej wolność wyznawania religii, organizowania wspólnot, pełną swobodę gospodarczą oraz bezpieczeństwo mienia, zdrowia i życia. Dokument ten obowiązywał przez ponad 500 lat, do końca I Rzeczypospolitej.
W okresie międzywojennym doczekał się swojego reprintu, który ukazał się w nakładzie 500 egzemplarzy. Wówczas dokument otrzymał bogatą iluminację, a jej autorem był Artur Szyk, polski Żyd z Łodzi, artysta malarz, mistrz miniatury. XIII–wieczny Statut Kaliski, przetłumaczony z łaciny i zilustrowany w 1928 r. przez Artura Szyka, odnaleziono nie tak dawno w Krakowie. To jeden z niewielu zachowanych na świecie egzemplarzy tego dzieła, w dodatku kompletny. Jest opatrzony dedykacją dla Ignacego Jana Paderewskiego. Dzieło należy do zbiorów biblioteki Paderewskiego, przekazanej przez niego w testamencie Uniwersytetowi Jagiellońskiemu.
To właśnie pod patronatem Uniwersytetu Jagiellońskiego ukazał się drugi reprint. Tym razem w ilości 1000 egzemplarzy. To wyjątkowe i ekskluzywne wydawnictwo oprawione w skórę ukazało się dzięki zaangażowaniu wielu osób i instytucji. W przedsięwzięciu partycypował m.in. samorząd Kalisza, który pokrył koszty praw autorskich. Miasto otrzymało w sumie 50 egzemplarzy aktualnego wydania "Statutu Kaliskiego". Jeden z nich w środę został przekazany przez prezydenta Janusza Pęcherza na ręce Adama Borowiaka, dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej. To pierwsza instytucja w mieście obdarowana tym cennym wydawnictwem.
- Bardzo serdecznie dziękuję w imieniu kaliszan, dla których jest to dar bezcenny, zwłaszcza dla młodego pokolenia i tych wszystkich, którzy będą korzystali ze zbiorów specjalnych - mówił dyrektor Borowiak. - Źródła podają, że zachowały się cztery bądź pięć kompletów pierwszego reprintu "Statutu Kaliskiego" i dwa niekompletne. Od 1983 roku w swoich zasobach mamy właśnie niekompletny Statut składający się z 21 kart. Ostatnio był on eksponowany w 2008 roku podczas Dni Kultury Żydowskiej. Przy okazji warto się zapoznać z treścią samego dokumentu, który zawiera raptem 36 artykułów, dzisiejszych paragrafów. On przerasta rangą czasy, w których został stworzony, czyli świadczy o geniuszu księcia Bolesława Pobożnego i jego współpracowników. Ten dokument to także powód do dumy kaliszan.
Szeroka, publiczna prezentacja reprintu "Statutu Kaliskiego" odbędzie się w Kaliszu 7 marca. Wydarzeniu towarzyszyć będzie niezwykła wystawa prezentująca twórczość Artura Szyka, przygotowana przez prof. Aleksandra Skotnickiego i Stradomskie Centrum Dialogu w Krakowie.
Filip Chajzer o MBTM
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?