Promocja 48. "Rocznika kaliskiego". Skarb monet w Słuszkowie i nie tylko. ZDJĘCIA

Nie sposób zaprezentować wszystkich tekstów, choć byłoby warto, bo 48 "Rocznik kaliski" niewątpliwie należy do najciekawszych w historii. Otwierająca ten tom rozprawa Ryszarda Bienieckiego "Prawda i kłamstwo. Katastrofa kaliska w propagandzie rosyjskiej 1914-1915" dobrze charakteryzuje jego zawartość, bo w wydawnictwie nie brakuje tekstów prostujących naszą dotychczasową wiedzę, odkrywczych i pełnych mało znanych lub nieznanych faktów.

Wspomniany, najbardziej obszerny tekst wielowątkowo obnaża działanie rosyjskiej propagandy po spaleniu Kalisza w sierpniu 1914 roku. Cenny jest nie tylko ze względu na fachową analizę, ale również zebranie w jednym miejscu niezwykle obszernego materiału źródłowego.

Z kolei tekst Ewy Kłysz "Delta - gazeta zakładowa PZL WSK Kalisz 1972-1981" zainteresuje nie tylko byłych pracowników największego niegdyś w mieście zakładu pracy, ale wszystkich zainteresowanych historią prasy zakładowej i miasta w bardzo ciekawym dziesięcioleciu PRL.

Tekst Krzysztofa Kisiela "Kaliszanka Zofia Smętek, która została warszawiakiem Witoldem Smentkiem" prowokuje do lektury samym tytułem. O najwybitniejszej przed wojną kaliskiej sportsmence napisano już sporo, ale autor, znakomity trener lekkiej atletyki koryguje wiele nieścisłości, a także półprawd i zwyczajnych zmyśleń.

Promocję XLVIII "Rocznika" wzbogaciła prelekcja dr. Adama Kędzierskiego związana z jego napisanym wspólnie z Leszkiem Ziąbką tekstem "Wczesnośredniowieczny skarb Słuszków II". Znakomity archeolog i numizmatyk wspomniał o pierwszym znaleziony w Słuszkowie skarbie, który z wielu względów był wyjątkowy nie tylko na ziemiach polskich, ale w całej Europie, bo zawierał ogromną liczbę w części zupełnie wyjątkowych monet np. denarów Sieciecha.

Drugi, odkryty w 2020 słuszkowski skarb jest mniejszy, ale nie mniej ciekawy. Z wyjaśnień Adama Kędzierskiego wynika, że taki depozyt monet musiał należeć albo do księcia Zbigniewa, albo do kogoś z jego najbliższego otoczenia. Z kolei złota obrączka z cyrylicą mogła być darem od babki Zbigniewa – Dobroniegi Marii, córki księcia kijowskiego Włodzimierza Wielkiego i żony polskiego księcia Kazimierza Odnowiciela.

Prezes kaliskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego Anna Narewska podkreślała, że "Rocznik kaliski" jest cenionych przez środowisko historyków w całej Polsce. Nie mam wątpliwości, że przygotowany przez redaktor Monikę Sobczak-Waliś 48. tom co najmniej podtrzyma tę znakomitą opinię.

ROZPRAWY I STUDIA
Ryszard Bieniecki: Prawda i kłamstwo. Katastrofa kaliska w propagandzie rosyjskiej 1914-1915
Ewa Kamila Kłysz: „Delta” - gazeta zakładowa PZL WSK Kalisz 1972-1981
Marek Król: Piekarnie w m. Błaszki w latach 1918-1939 w świetle dokumentów znajdujących się w zbiorach rodziny Leona Baszczyńskiego
Laura Wojtysiak: Stefan Florian Garczyński - poeta, przedstawiciel romantyzmu, powstaniec listopadowy
Krzysztof Kisiel: Kaliszanka Zofia Smętek, która została warszawiakiem Witoldem Smentkiem
Józef Pietrzak: Literacko-historyczne dziedzictwo kulturowe miasta i powiatu utrwalone w publikacjach serii Biblioteki Ostrowskiej 1991-2021 (cz. 1)
MATERIAŁY
Grzegorz Waliś: Powstanie terenowych organów administracji wojskowej w Kaliszu w świetle źródeł archiwalnych
Jarosław Stulczewski: Ze wspomnień Zbigniewa Kutnika, ps. „Zbyszek” - komendanta Obwodu Kaliskiego AK krypt. „Wyspa”
Daniel Szumski: Kaliskie kluby sportowe w latach 1948-1956
INFORMACJA NAUKOWA
Adam Kędzierski, Leszek Ziąbka: Wczesnośredniowieczny skarb Słuszków II. Notatka wstępna
Grzegorz Szczurek, Aleksandra Piasta: Nowo odkryte cmentarzysko kurhanowe w dolinie Swędrni. Koncepcja parku kulturowego w Tłokini Kościelnej
KRONIKA
Robert Kuciński: 62. Kaliskie Spotkania Teatralne. Święto widzów i aktorów
Lidia Plajzer: Rok Marii Konopnickiej w Kaliszu z okazji 180. rocznicy urodzin poetki
Anna Woźniak: 30. edycja Europejskich Dni Dziedzictwa w Kaliszu
Klaudia Filipczak: 120-lecie Kolei Warszawsko-Kaliskiej
Jan Adam Kłysz: Obchody 25-lecia uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w powiecie kaliskim
Ireneusz Pilas: 30 lat wystaw czasowych w Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku
Grażyna Schlender: Odsłonięcie epitafium Mieszka III Starego w katedrze kaliskiej
Grzegorz Szczurek, Leszek Ziąbka: Konferencja naukowa „Archeologia Calisiensis – z dziejów Wielkopolski Południowo-Wschodniej”
Leszek Tomczak: Działania kaliskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w roku 2022
Leszek Tomczak: „Schola Cantorum” Międzynarodowy Festiwal Zespołów Muzyki Dawnej im. Tadeusza Krokosa
Leszek Ziąbka: Kalisz muzyczny
Laura Wojtysiak: Uroczystość nadania imienia Stefana Floriana Garczyńskiego Gminnej Bibliotece Publicznej w Cekowie-Kolonii
Marta Wolarz: Kaliska Kolej Dojazdowa. Wąski tor, szerokie horyzonty
Wioletta Przybylska: Szlak Kościołów Drewnianych Ziemi Kaliskiej
Tomasz Potemkowski: Koźminecka Trasa Turystyczna
Magdalena Ciesielska: Jubileusz 30-lecia Przedsiębiorstwa Oczyszczania Miasta EKO
RECENZJE
Ewa Andrysiak, Elżbieta Steczek-Czerniawska: MELANIA PARCZEWSKA (1850-1920): NAUCZYCIELKA, SPOŁECZNICZKA, PISARKA, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Kalisz 2021, ss. 92, il. (Róża Pomiecińska)
CENTRALNY OŚRODEK SZKOLENIA SŁUŻBY WIĘZIENNEJ W KALISZU W LATACH 1950-2019, zespół redakcyjny: Krzysztof Jędrzejak, Bogdan Nowak, Paweł Szczepaniak, Edward Wasilewski, Maciej Okrasa. Polskie Towarzystwo Penitencjarne, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Kalisz 2021, ss. 338. (Marek Kozłowski)
Ewelina Wanke: FERDYNAND KSIĄŻĘ RADZIWIŁŁ (1834-1926). ŻYCIE I DZIAŁALNOŚĆ, Wydawnictwo DiG, Bellerive-sur-Allier Wydawnictwo La Rama, Warszawa 2021, ss. 582. (Józef Pietrzak)
Marian Franciszek Nowak: OSTROWSKIE STULECIA, Ostrowskie Towarzystwo Genealogiczne, Ostrów Wielkopolski 2021, ss. 200. (Józef Pietrzak)
WSPOMNIENIE POŚMIERTNE
Jan Kibler (21 V 1938 - 27 VI 2019) – Tomasz Pielak